borc

is.

1. Qaytarılmaq şərti ilə birindən alınan, ya birinə verilən pul və sairə; alacaq, verəcək. Borc pul verənin dili uzun olar. (Ata. sözü). <Molla Qasım:> Toyuq, ördək, qax, qoz ki vardır. . . Bunlardan gətirin, borclarınıza hesab edək. . S. S. A.. Borc almaq – qaytarmaq şərti ilə birindən bir şey və ya pul almaq. Borc etmək – borc olaraq birindən pul və ya başqa şey almaq. <Axund:> Buna xatircəm olub min manatadək borc eləmişəm. Ə. H.. Borc vermək – qaytarmaq şərti ilə birinə bir şey və ya pul vermək. Borca düşmək (batmaq, girmək) – çoxlu borc etmək, ondan-bundan çoxlu borc almaq. Borca salmaq – borca düşməsinə, özündə olmadığı üçün başqasından borc almasına səbəb olmaq. Borcdan qurtarmaq (çıxmaq) – bütün borclarını verib qurtarmaq. Borcunu vermək – 1) almış olduğu borcu geri qaytarmaq. <Məşədi Əsgər> xozeyindən aldığı puldan səkkiz manat iki abbası qonşu dükançının borcunu verdi. S. M. Qənizadə; 2) məc. vəzifəsini, borcunu yerinə yetirmək.

2. Ödənilməmiş vergi və s. Vergi borcları.

3. Vəzifə. <Süleyman bəy:> Sən mənim atamsan və sənə hörmət eləmək mənim borcumdur. Ə. H.. Borc bilmək – özünə vəzifə hesab etmək. Ancaq <Heybət> sarsılmaz bir vəziyyətdə, qarşısında duran Şamoya cavab verməyi özünə borc bildi. S. R.. Borc olmaq – vəzifə olmaq, ödəniləsi lazım gəlmək, üzərinə vəzifə qoyulmaq. Borc olsun, əvəzini çıxarıq.

4. Haqq, minnət. O mənə çox yaxşılıq edib, mənim ona çox borcum var. Borcdan çıxmaq – əvəzini vermək, minnətdən çıxmaq, qarşılığını vermək.

◊ Nə borcum(a), nə borcun(a), nə borcumuzdur (borcundur) – mənə (sənə) dəxli yoxdur, mənə (sənə) aid deyil, mənim işim (sənin işin) deyil, nə işimə (nə işinə). A qardaşlar, mənim nə borcumdu ki, məvacibiniz az, zəhmətiniz həddən artıq və rahətliyiniz əbədən yoxdur. C. M.. Xoş keçmədi il çöllüyə, dehqanə, nə borcum; Yağmadı yağış, bitmədi bir danə, nə borcum. M. Ə. S.. <Fatma xanım:> Sənin ha qardaşın alıb gətirməyib, mənim oğlum gə- tirib. Sənin nə borcun? N. V.. <Hacı İsfahani:> Nə borcuna nə düşünürəm, sən de görüm, niyə gəlmisən? M. İ.. Borcun(a), borcum(a) deyil, sənə (mənə) borc deyil – bax nə borcum(a). . . <Güləndam:> De ki, sənin borcun deyil, . . vaxtını mən özüm gələrəm, deyərəm. N. Vəzirov <Qarı:> Gec gəldim, . . birisi gün gəldim, borcuna deyil. Ə. Ə..